- Ondanks de druk van westerse bondgenoten weigert India Rusland de rug toe te keren vanwege de oorlog in Oekraïne.
- Premier Narendra Modi ging de afgelopen weken bij zowel de president van Oekraïne als de Russische president op bezoek.
- India is de grootste importeur van Russische olie en is voor militair materieel afhankelijk van Rusland.
- Lees ook: Rusland heeft moeite om miljarden uit internationale handel naar eigen land te halen: geld zit vast op buitenlandse rekeningen
Toen de Indiase premier Narendra Modi afgelopen weekend Oekraïne bezocht, begroette hij president Volodymyr Zelensky met een uitbundige omhelzing.
Een aantal weken geleden deed hij precies hetzelfde met Vladimir Poetin toen hij op bezoek was in Moskou, tot woede van Zelensky.
“Het is een enorme teleurstelling en een klap in het gezicht voor de vredesbesprekingen om te zien dat de leider van de grootste democratie ter wereld de meest gewelddadige crimineel een knuffel geeft in Moskou”, schreef Zelensky daarover op X.
De bezoeken van Modi aan zowel Oekraïne als Rusland laten zien hoe tweeslachtig de Indiase premier zich opstelt in de Oekraïne-oorlog. Hij heeft de Russische invasie niet veroordeeld, maar steunt die ook niet en treedt nu op als vredestichter.
Modi moet een balans zien te vinden tussen de toenemende druk van de Verenigde Staten om meer steun te verlenen aan Oekraïne en het behoud van goede banden met Rusland.
India wil snel einde aan de oorlog in Oekraïne
Aan de vooravond van zijn bezoek aan Oekraïne heeft Modi gebeld met Poetin. In een post op X schreef Modi dat "India zich richt op een snelle, duurzame en vredige oplossing voor het conflict."
Defensiespecialist Dinakar Peri van de Indiase denktank Council for Strategic and Defense Research zegt tegen Business Insider dat het bezoek van Modi aan Oekraïne bol stond van de symboliek. "Hoewel het imago van India als vredestichter grotendeels bestaat uit retoriek, bevindt India zich ten opzichte van de meeste andere landen wel degelijk in een hele unieke positie, gezien de banden die het heeft met Rusland", zegt Peri.
Analist Rahul Bhatia van de denktank Eurasia Group zegt tegen Business Insider dat hoewel India geen partij wil kiezen in de oorlog, het wel de grote gevaren ziet van een langdurig conflict in Oekraïne. "India is steeds op zoek geweest naar een evenwichtige benadering van de oorlog in Oekraïne", zegt Bhatia. "New Delhi wil zijn banden met Rusland behouden, ongeacht de diplomatieke isolatie van Moskou."
Kritiek op banden van India met Rusland
Dat Modi erin blijft volharden geen partij te kiezen, leidt tot frustratie en onbegrip in het Westen. Volgens analisten liggen er echter belangrijke economische en strategische motieven ten grondslag aan de opstelling van India.
India heeft al heel lang nauwe diplomatieke banden met Rusland. Tijdens de Koude Oorlog was India afhankelijk van het Kremlin voor militaire hulp, terwijl de VS rivaal Pakistan steunden.
Tegenwoordig is India sterk afhankelijk van Russische olie. Deze week passeerde het land China als grootste importeur van olie uit Rusland. "De meeste olie die India importeert uit Rusland, gaat vervolgens naar Europa", zegt Peri. "India is alleen een doorgeefkanaal - de olie wordt er geraffineerd en de geraffineerde producten gaan daarna naar Europa. Op die manier speelt India een stabiliserende rol voor de wereldeconomie, die anders heel erg wankel zou worden."
Peri wijst ook op de Indiase afhankelijkheid van Rusland voor militair materieel, upgrades en reserveonderdelen. "Zo'n 60 procent van het militaire materieel van India is afkomstig uit Rusland", zegt de defensiespecialist. "India heeft de laatste tientallen jaren ook heel wat materieel ontvangen uit Frankrijk, Israël en in toenemende mate ook uit de VS, maar is nog steeds erg op Rusland gericht."
De oorlog in Oekraïne zet de relatie tussen India en het Kremlin wel onder druk. De VS probeert India ertoe te bewegen om Rusland te isoleren, als straf voor de invasie van Oekraïne. Daarnaast maakt India zich zorgen over de steeds nauwere band van het Kremlin met China.
"De banden tussen India en de VS gaan niet alleen over Rusland of de oorlog in Oekraïne", legt Peri uit. "Het gaat ook om handel en strategische samenwerking. In sommige gevallen spelen zorgen over China hierbij een rol, of de bredere ontwikkelingen in het Indo-Pacifische gebied."
India ziet Rusland als buffer tegen Chinese agressie
India is al langere tijd bezorgd over de toenemende agressie van China in Azië, onder meer vanwege een grensconflict in de Himalaya, waarbij vier jaar geleden 24 doden vielen.
Sindsdien is er sprake van een patstelling tussen de legers van India en China in de betwiste regio Ladakh. Hoewel beide landen zich op verschillende plekken hebben teruggetrokken is er nog altijd sprake van een impasse.
Peri zegt dat India afhankelijk is van goede banden met het Kremlin om die dreiging het hoofd te bieden: "De patstelling heeft een nieuwe dynamiek gecreëerd voor India en al die factoren dragen bij aan het standpunt dat India inneemt."
Bhatia van de Eurasia Group is het ermee eens dat India het bij het onderhouden van relaties met Rusland ook duidelijk het oog op China heeft. "India accepteert dat Rusland en China steeds meer naar elkaar toegroeien, maar denkt dat een goede relatie met Moskou ervoor kan zorgen dat Rusland neutraal blijft als het grensconflict tussen India en China oplaait", zegt hij.
Ook hecht India aan goede relaties met de VS voor het indammen van de Chinese agressie en wil het nieuw leven blazen in de "Quad"-dialoog met de VS, Australië en Japan om de dreiging van China het hoofd te bieden.
Intussen zal Modi zijn balanceeract waarschijnlijk voortzetten en de samenwerking met de VS in stand houden, zonder het Kremlin tegen zich in het harnas te willen jagen.